Ο ειδικός αυτός φορέας, που ιδρύεται με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας, αναμένεται να λειτουργήσει ως καταλύτης στη ροή κεφαλαίων προς τις επιχειρήσεις, αναβαθμίζοντας και συμπληρώνοντας το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μοχλεύοντας μέσω ανακυκλούμενων δανείων, εγγυήσεων και αντεγγυήσεων, συνεπενδύσεων και συμμετοχών, συνολικούς πόρους άνω των 2,5 δις € για την επόμενη διετία.
Γνωρίστε το νέο ΤΕΜΠΜΕ για τη στήριξη των επιχειρήσεων μέσα από 11 ερωτήσεις - απαντήσεις.
1. Τι είναι το Ε.Τ.Ε.ΑΝ.;
Το ΕΤΕΑΝ θα αποτελέσει ένα ειδικό Ταμείο στήριξης των επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις ΜμΕ αλλά και στις καινοτόμες επιχειρήσεις. Ο ειδικός αυτός φορέας, που ιδρύεται με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας, αναμένεται να λειτουργήσει ως καταλύτης στη ροή κεφαλαίων προς τις επιχειρήσεις, αναβαθμίζοντας και συμπληρώνοντας το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μοχλεύοντας μέσω ανακυκλούμενων δανείων, εγγυήσεων και αντεγγυήσεων, συνεπενδύσεων και συμμετοχών, συνολικούς πόρους άνω των 2,5 δισ. € για την επόμενη διετία. Βασική επιδίωξη του ΕΤΕΑΝ είναι η βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση της ανάπτυξής τους, η ενίσχυση της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων, ιδίως από τη νέα γενιά, η προώθηση δραστηριοτήτων και επιχειρήσεων ανταγωνιστικών στο διεθνές περιβάλλον και η ενίσχυση δημιουργίας και πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών της λεγόμενης νέας ζήτησης του 21ου αιώνα. Το ΕΤΕΑΝ θα αποτελέσει ένα από τα βασικά εργαλεία του νέου αναπτυξιακού μοντέλου που χρειάζεται η χώρα μας, προωθώντας τα νέα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής (financial engineering) και διευκολύνοντας την πρόσβαση των επιχειρήσεων σ’ αυτά, ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές. Το συνιστώμενο Ταμείο θα υποκαταστήσει το υφιστάμενο Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ Α.Ε.),το οποίο παρέχει τα τελευταία έξι χρόνια εγγυοδοτικά προϊόντα στην Ελληνική αγορά. Επισημαίνεται ότι το ΕΤΕΑΝ, ως Ταμείο συνεπενδύσεων και συμμετοχών και όχι Τράπεζα, δε θα έρχεται σε απευθείας επαφή με τις επιχειρήσεις. Η λειτουργία αυτή θα επιτελείται από τις Τράπεζες με τις οποίες θα συνεργάζεται, η επιλογή των οποίων θα γίνεται με τη διενέργεια ανοικτών διεθνών διαγωνισμών.
2. Γιατί ιδρύεται το Ε.Τ.Ε.ΑΝ.;
Η δημιουργία ενός νέου φορέα στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων και κυρίως των ΜΜΕ είναι η απάντηση της Ελληνικής Κυβέρνησης στην:
Πιστωτική ασφυξία που αισθάνονται οι ελληνικές ΜΜΕ τον τελευταίο χρόνο
Ακρίβεια των δανείων από την οποία πλήττεται το σύνολο των ΜΜΕ, ακρίβεια που αντιστοιχεί σε υψηλά επιτόκια και σε υπερβολικές απαιτούμενες εξασφαλίσεις.
Υστέρηση της ελληνικής χρηματοπιστωτικής και χρηματοδοτικής αγοράς έναντι της αντίστοιχης αγοράς κρατών – μελών της ΕΕ, με αποτέλεσμα οι εγχώριες ΜΜΕ να δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τις ομοειδείς επιχειρήσεις της ΕΕ ή τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις.
3. Στόχοι του Ε.Τ.Ε.ΑΝ.
- Προώθηση της επιχειρηματικότητας και η ευχερέστερη πρόσβαση σε πληθώρα μορφών χρηματοδότησης για την ίδρυση, ανάπτυξη και διεθνοποίηση δυναμικών, καινοτόμων και ελπιδοφόρων επιχειρήσεων όλων των κλάδων της ελληνικής οικονομίας, νεοϊδρυόμενων και υφιστάμενων.
- Προώθηση των συνεπενδύσεων ή συμμετοχών σε χρηματοδοτικά ιδρύματα και μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, διευρύνοντας και τονώνοντας τον ανταγωνισμό
- Ίδρυση και διαχείριση Ταμείων Χαρτοφυλακίου, Ταμείων Εγγυήσεων, Ταμείων Δανειοδοτήσεων, Ταμείων Επενδυτικής Χρηματοδότησης
- Διαχείριση προγραμμάτων Κρατικού Προϋπολογισμού, ΠΔΕ, Κοινοτικών, Διακρατικών, ΕΣΠΑ, Διεθνών Πολυμερών Οργανισμών, στα πλαίσια των αναπτυξιακών στόχων τους.
Και όλα τα ανωτέρω με μεγάλη ποικιλία προϊόντων/προγραμμάτων όπως πχ. βραχυπρόθεσμα και μεσομακροπρόθεσμα ανακυκλούμενα δάνεια, προϊόντα εγγυοδοσίας, υβριδικής χρηματοδότησης, venture capital κλπ.
4. Τι καινούριο φέρνει;
Το Ταμείο προσφέρει μια σειρά έξυπνων και κατάλληλων προϊόντων, που καλύπτουν κενά της ελληνικής αγοράς και τις ανάγκες των ελληνικών επιχειρήσεων, όπως προϊόντα ανακυκλούμενων δανείων, εγγυήσεων και αντεγγυήσεων, συνεπενδύσεων και συμμετοχών. Παρέχει την αναγκαία στήριξη στις επιχειρήσεις όχι μόνο οικονομική, αλλά και ενημερωτική και συμβουλευτική, με ευελιξία, αμεσότητα και ταχύτητα (γρήγορες λύσεις, απλούστευση δικαιολογητικών, λιγότερη γραφειοκρατία). Αξιοποιεί τις ανάλογες πρακτικές των κρατών – μελών της Ε.Ε., σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε)., το Ευρωπαϊκό Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Προσφέρει εναλλακτικές λύσεις χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, που μέχρι σήμερα ήταν σχεδόν ανύπαρκτες στη χώρα μας. Εισάγει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την «υβριδική χρηματοδότηση» (mezzanine finance) των ΜΜΕ, την χρηματοδότηση αρχικών σταδίων μιας επιχείρησης (early-stage) και τη χρηματοδότηση «Επιχειρηματικών Αγγέλων» (business angels).
5. Πώς εξασφαλίζεται η εύρυθμη και ορθολογική λειτουργία του;
Το ΕΤΕΑΝ λειτουργεί ως χρηματοδοτικό ίδρυμα υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο σημαίνει ότι διέπεται από αυστηρά κριτήρια λειτουργίας και διαρκή έλεγχο στην κεφαλαιακή επάρκεια και στην ρευστότητα της εταιρείας και βρίσκεται υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας σε θέματα λειτουργικού κόστους. Το ΕΤΕΑΝ αποτελεί Ανώνυμη Εταιρεία, με ό,τι προβλέπει ο Νόμος 2190/1920 (σύνταξη ισολογισμών σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, κατάρτιση Κανονισμού Λειτουργίας)
6. Ποια είναι τα οφέλη από το νέο Ταμείο;
Άμεση απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Ανακυκλούμενα δάνεια ή άλλα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής που βοηθούν την μακροβιωσιμότητα της ΕΤΕΑΝ και περιορίζουν την σπατάλη πόρων με τη μορφή επιχορηγήσεων ή επιδοτήσεων. Θετικά αποτελέσματα στην οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη (ίδρυση ή διατήρηση χιλιάδων επιχειρήσεων, ίδρυση ή διατήρηση θέσεων εργασίας, φορολογικά έσοδα κλπ).
7. Πώς συμβάλλει το νέο Ταμείο στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας;
Στο επίπεδο του χρηματοπιστωτικού και επενδυτικού συστήματος, παρέχοντας πρόσθετη και πολύτιμη ρευστότητα, τονώνοντας τον ανταγωνισμό μέσω ανοικτών διαδικασιών επιλογής συνεπενδυτών και κατευθύνοντας τα τραπεζικά κεφάλαια και την εθνική αποταμίευση προς τις επενδύσεις που χρειάζεται περισσότερο η χώρα για τη βιώσιμη ανάπτυξή της. Στο επίπεδο των επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητας, θα βελτιώσει την πρόσβαση των επιχειρήσεων στην χρηματοδότηση των επενδύσεων και της ανάπτυξής τους, θα ανανεώσει και θα δημιουργήσει μια πιο δυναμική αγορά επιχειρηματικού κεφαλαίου ιδίως για τις νέες επιχειρήσεις. Στο επίπεδο των αναπτυξιακών επενδύσεων, θα στηρίξει και θα πολλαπλασιάσει τις επενδύσεις για εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, τις επενδύσεις αστικής ανάπτυξης, προστασίας του περιβάλλοντος και ορθολογικής χρήσης του υδατικού δυναμικού, μέσω ΣΔΙΤ, παραχωρήσεων και συνεργασιών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
8. Ποια Προγράμματα θα υπαχθούν στην «ομπρέλα» του ΕΤΕΑΝ;
Το ΕΤΕΑΝ, το οποίο θα απορροφήσει και θα ενσωματώσει το ΤΕΜΠΜΕ, θα υλοποιεί και θα διαχειρίζεται τα υφιστάμενα νέα χρηματοδοτικά μέσα, όπως:
- το Ταμείο Επιχειρηματικότητας (460 εκ € από ΕΣΠΑ)
- το Ταμείο Εξοικονομώ κατ΄ Οίκον για την Ενεργειακή Απόδοση Κτηρίων (200 εκ. € από ΕΣΠΑ)
- το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (130 εκ. € από ΕΣΠΑ)
- το Ταμείο Αλιείας (35 εκ. €, από ΕΣΠΑ/Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας).
Στη συνέχεια, θα υπαχθούν στο ΕΤΕΑΝ τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που πρόκειται να δημιουργηθούν όπως το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας. Επιπρόσθετα, το ΕΤΕΑΝ θα ενισχυθεί στο μέλλον με τους εναπομείναντες πόρους των προγραμμάτων JEREMIE και JESSICA, οι οποίοι, μετά την ολοκλήρωση των ανωτέρω προγραμμάτων, θα παραχωρηθούν στο ΕΤΕΑΝ και θα επανεπενδύονται, ανατροφοδοτώντας διαρκώς τη χρηματοδότηση της επιχειρηματικότητας και της αστικής ανάπτυξης.
9. Πόσα χρήματα θα δοθούν στην αγορά μέσω του ΕΤΕΑΝ;
Διοχετεύεται στην αγορά συνολική ρευστότητα από δημόσιους πόρους ύψους περίπου 1 δισ. €, η οποία αναμένεται να φτάσει, μέσω της μόχλευσης τραπεζικών κεφαλαίων, σε συνολικό ύψος 2.5 δισ. € περίπου σε ορίζοντα διετίας
10. Ποιο είναι το κεφάλαιο του ΕΤΕΑΝ;
Το αρχικό κεφάλαιο του ΕΤΕΑΝ, συνολικού ύψους άνω του 1,7 δισ. €, θα προέλθει από το κεφάλαιο της ΤΕΜΠΜΕ ΑΕ, που με την μορφή μετρητών ανέρχεται σε 212,8 εκατ. Ευρώ και με την μορφή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου σε 1,5 δισ. Ευρώ. Επομένως δεν θα απαιτηθούν νέα κεφάλαια για την ίδρυση της ΕΤΕΑΝ ΑΕ και δεν θα επιβαρυνθεί ο Ελληνικός Κρατικός Προϋπολογισμός. Οι επενδύσεις του ΕΤΕΑΝ δεν είναι μιας χρήσεως. Οι επενδυόμενοι πόροι με τη μορφή δανείου ή μετοχικού κεφαλαίου θα επιστρέφονται στο ΕΤΕΑΝ και θα επανεπενδύονται. Δημιουργούμε επομένως ένα νέο εθνικό αναπτυξιακό ταμείο και εργαλείο με υψηλά ίδια κεφάλια, τα οποία θα κινητοποιούν πολλαπλάσιους ιδιωτικούς πόρους . Οι πόροι αυτοί θα διοχετεύονται σε επενδύσεις και επιχειρηματικά εγχειρήματα βιώσιμα και κερδοφόρα, προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
11. Χρονοδιάγραμμα άμεσων δράσεων για το ΕΤΕΑΝ
Τα 460 εκατ. Ευρώ του Ταμείου Επιχειρηματικότητας έχουν ήδη καταβληθεί σε ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος. Μέχρι το τέλος του έτους θα γίνει η πρώτη προκήρυξη του Ταμείου Γενικής Επιχειρηματικότητας, με ίδια κεφάλαια 250 εκατ. Ευρώ και στόχο την κινητοποίηση συνολικά 750 εκατ. Ευρώ. Θα ακολουθήσει εντός του 2011 η προκήρυξη σειράς ειδικών προγραμμάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα (κάθε 2-3 μήνες).
